Recreatie aan banden bij Oostvaardersplassen Almere

Op 24 juni 2022 heeft de rechtbank Midden-Nederland geplande recreatieve voorzieningen in en bij de Oostvaardersplassen aan banden gelegd. Het besluit van Gedeputeerde Staten van Flevoland om vergunning te verlenen voor werkzaamheden ten behoeve van recreatieve voorzieningen is vernietigd. Dierbaar Flevoland en Fauna4Life hadden de rechtbank hier vanwege de aantasting van de natuur om verzocht en zijn met deze uitspraak in het gelijk gesteld.

Aantasting van de natuur in de Oostvaardersplassen

Het gaat om de aanleg van een drijvende brug, diverse uitkijkpunten, de aanleg van een natuurboulevard, een zichtheuvel, de aanleg en verbreding van diverse paden, een ecokarroute en parkeerplaatsen. Een en ander zou leiden tot een enorme toeloop van recreanten. Het is onderdeel van het project Almeerse Poort dat als een van de 'poorten' is opgenomen in het advies van de commissie Van Geel (2018). Een en ander dient ter bevordering van de recreatie en de toegankelijkheid van de Oostvaardersplassen in het kader van Nationaal Park Nieuwland. Een deel van de plannen speelt zich echter af in of direct bij het beschermde Natura 2000-gebied de Oostvaardersplassen en daar gaat het mis. Recreatie lijdt tot verstoring van de beschermde vogels en tot aantasting van hun leefgebieden.

Natuurcompensatie valt door de mand

Omdat het bij de Oostvaardersplassen gaat om een in internationaal verband beschermd natuurgebied mag je de natuurwaarden niet aantasten. Of dat het geval kan zijn, moet op passende wijze beoordeeld worden. Als blijkt dat het gevaar bestaat dat de plannen het gebied aantasten mag de provincie er geen toestemming (vergunning) voor geven. De gemeente Almere, aanvrager en houder van de vergunning, en de provincie hadden allang begrepen dat het beschermde gebied aangetast zou worden. Daarom was in het ontwerp een stuk 'natuurontwikkeling' opgenomen om de verstoring van de beschermde vogels en het verlies aan leefgebied te compenseren. Op deze manier hoopten ze dat de passende beoordeling positief uit zou vallen. Dierbaar Flevoland en Fauna4Life doorzagen echter dat deze 'natuurontwikkeling' vooral bedoeld was om het gebied voor toeristen en recreanten aantrekkelijker te maken, maar niet voor de vogels waarvoor het gebied is aangewezen. In feite ging er nog meer leefgebied voor deze soorten verloren. Ook in het oordeel van de rechter kon deze compensatie vanuit juridisch standpunt geen genade vinden.

Terug naar natuurbeleid in de Oostvaardersplassen

De stichtingen Fauna4Life en Dierbaar Flevoland treden gezamenlijk op in het dossier Oostvaardersplassen. De Oostvaardersplassen zijn als grootste rietmoerasgebied van West-Europa en voor het behoud van de natuur in Europa van groot belang. Bij de provincie ligt de verantwoordelijkheid dit gebied in een gunstige staat van instandhouding te behouden of te herstellen. ''Wij zien echter dat het gebied steeds meer ten prooi valt aan andere belangen dan het natuurbelang. Recreatie, toerisme en luchtvaart (minder vogels is gunstig voor Lelystad Airport) blijken steeds meer het beheer in de Oostvaardersplassen te bepalen. We moeten terug naar natuurbeleid.'', zegt Marius Bouscholte, bestuurslid van Dierbaar Flevoland.